Klikspaan, boterspaan je mag niet door mijn straatje gaan. Herinnert u zich nog dat het in de vorige eeuw een grote schande was om te klikken? De klikker deed het namelijk meestal om er zelf beter van te worden, ten koste van anderen. Slecht volk dus. Het woord stamt af van de klepper die in de middeleeuwen door melaatsen werd gebruikt om hun komst aan te kondigen. Natuurlijk zijn er door deze negatieve connotatie in de afgelopen eeuwen een heleboel vreselijke zaken onder het tapijt geveegd, maar nu slaan we een beetje te ver door naar de andere kant.
Het begon met de kliklijn in 2002. Onderhuids sluimerde de onvrede vast al langer, maar het leek alsof klikken van de ene op de andere dag volledig geaccepteerd was. Meld Misdaad Anoniem was meteen een doorslaand succes, want vele ogen zien meer dan één. Vele klokkenluiders stonden op. Bijkomend voordeel was dat iedereen die zich stoorde aan de dure vakanties van de steuntrekkende buurman of aan het verzekeringsgesjoemel van zijn zwager, zijn gram kon halen zonder de ander in de ogen te hoeven kijken. Criminelen lieten hun concurrenten achter de tralies zetten en gefrustreerde types trakteerden het object van hun wraakzucht op een vervelend politieonderzoek.
Anno 2017 is klikken helemaal ingeburgerd. We bespieden onze kinderen of partners via webcams of via het klikspaanprogramma op de computer. We klikken er op los in de buurtwachtapp. Dat doen we vaak met goede bedoelingen, maar soms vergeten we dat de professionals daar een opleiding voor gevolgd hebben. De Udense burgemeester die zijn inwoners oproept om verdachte situaties anoniem te melden mag zijn borst alvast nat maken. Onvrede, sensatiezucht en oprechte bedoelingen laten zich lastig scheiden.
(Column door Ingrid Oonincx, gepubliceerd in het Brabants Dagblad van 14 september 2017)